احکام ما

🔴 چرا حضرت زهرا سلام‌الله‌ علیها شبانه دفن شدند؟ 🔰🔰🔰

🔴 برخی از نصوص اهل سنت فقط دفن شبانه آن حضرت را ذکر کرده و اشاره‌‌ای به علت آن ندارند. متن بخاری در صحیحش از قدیمی‌ترین متون در این زمینه است
🔰🔰🔰🔰🔰🔰🔰

🔴 محمد بن اسماعیل بخارى مى‌نویسد: « وَ عَاشَتْ بَعْدَ النبی صلى الله علیه وسلم سِتَّةَ أَشْهُرٍ فلما تُوُفِّیَتْ دَفَنَهَا زَوْجُهَا عَلِیٌّ لَیْلًا ولم یُؤْذِنْ بها أَبَا بَکْرٍ وَصَلَّى علیها».
📚 صحیح البخاری، ج ۴، ص ۱۵۴۹، ح۳۹۹۸

✅️ فاطمه زهرا(علیها السلام)، شش ماه پس از رسول خدا(صلی الله علیه وآله) زنده بود، زمانى که از دنیا رفت، شوهرش علی علیه السلام او را شبانه دفن کرد و خود بر او نماز گزارد و ابوبکر را با خبر نساخت

⛔️ حاکم نیشابوری شافعی‌مذهب شبیه این مطلب را در المستدرک علی الصحیحین (ج۳، ص ۱۲۶، حدیث ۴۸۱۳) ثبت کرده است. او می‌‌نویسد:
«دفنت فاطمة بنت رسول الله(صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) لیلاً، دفنها علیّ و لم یشعر بها ابابکر حتی دفنت، و صلّی علیها علی بن ابیطالب». وجه مشترک این متن با متن بخاری در این است که دفن حضرت زهرا(سلام الله علیها) شبانه و بدون اطلاع دادن به خلیفه صورت گرفته و علی(علیه‌السّلام) بر پیکر زهرا(سلام الله علیها) نماز گزارده است.

📚ابن عبد البرّ مالکی مذهب (متوفای ۴۶۳ ق) در الإستیعاب (ج۴، ص ۱۸۹۸) آورده است:
«و غسّلها زوجها علی بن ابیطالب، أشارت علیه أن یدفنها لیلاً»
✅️ همسرش علی(علیه‌السّلام) او را شبانه غسل داد و فاطمه(سلام الله علیها) به علی(علیه السلام) وصیت کرد تا شبانه او را دفن کند.
📚 (تهذیب الکمال، ج ۳۵، ص ۲۵۲). طبری نیز شبیه این مطلب را دارد: «و کانت أشارت إلی علیّ أن یدفنها لیلاً». (ذخائر العقبی، ص ۲۵۴)

از دو متن اخیر استفاده می‌‌شود که دفن شبانه با اشاره و دستور خود حضرت زهرا(سلام الله علیها) بوده است. اما اینکه علت دفن شبانه و سبب این خواست حضرت زهرا(س) چه بوده در این متون بیان نشده است. با توجّه به حقایق تاریخی مربوط به صدر اسلام در عرصه سیاست و خلافت، احتمال سانسور خبری در اینجا مطرح می‌‌شود چرا که عدم بیان تمام حقایق در میان برخی متون مشهود است. عدم بیان علت دفن شبانه در همین راستا قابل ارزیابی است.

⛔️ ابن قتیبه (متوفی سده سوم) به موضوع دفن شبانه اشاره کرده و گزارش می‌‌دهد:
«و قد طالبت أبابکر بمیراث أبیها رسول الله(ص) فلمّا لم یعطها إیاه حلفت لا تکلّمه أبدا، و أوصت أن تدفن لیلاً لئلّا یحضرها فدفنت لیلاً».
✅️ فاطمه( سلام الله علیها)از ابوبکر میراث پدرش را مطالبه کرد. هنگامی که ابوبکر خودداری کرد، فاطمه(سلام الله علیها) سوگند یاد کرد تا برای همیشه با او سخن نگوید و وصیت نمود شبانه دفن شود تا ابوبکر در مراسم تشییع و تدفین او حاضر نگردد.
📚(تأویل مختلف الحدیث، ج ۱، ص ۳۰۰)

⛔️ ابن بطال یکی از شارحین صحیح بخاری است که می‌‌گوید:
اکثر دانشمندان دفن شبانه را جائز دانسته‌‌اند و علی بن ابیطالب(علیه السلام) همسرش فاطمه(س) را شبانه دفن کرد تا ابوبکر بر بدن او نماز نخواند.

📚(شرح صحیح بخاری، ج ۳، ص ۳۳۵) عبدالرزاق صنعانی (م۲۱۱ق) در المصنف (ج ۳، ص ۵۲۱، حدیث ۶۵۵۴) نقل کرده که «إن فاطمة بنت النبی صلى الله عليه و آله و سلم دفنت بالليل قال فرَّ بِهَا علي من أبي بكر أن يصلي عليها كان بينهما شيء». در این حدیث اشاره شده که اطلاع ندادن به ابوبکر به سبب حوادثی بود که بین علی(علیه السلام) و ابوبکر روی داده بود.

در واقع این حدیث به نحو رساتری به علت دفن شبانه اشاره کرده و سندش صحیح است. توضیح اینکه صنعانی این حدیث را از ابن جریح و عمرو بن دینار از حسن بن محمد نقل کرده است.

⛔️ وثاقت عبد الرزاق صنعانی نزد اهل سنت مسلّم است چنان که ذهبی درباره او می‌‌گوید:
«الثقة الشیعی» (سیر أعلام النبلاء، ج ۹، ص ۵۶۴) همچنین احمد عجلی به وثاقت او تصریح دارد.
📚(سیر أعلام النبلاء، ج ۹، ص ۵۶۶). ابن جریح (عبد الملک بن عبد العزیز بن جریح ابو ولید قرشی اموی) نیز کاملاً مورد وثوق است. (همان، ج ۶، ص ۳۲۵). عمرو بن دینار به عنوان «أحد الأعلام و شیخ الحرم فی زمانه» شناخته شده و تردیدی در وثاقتش نیست.
📚(سیر أعلام النبلاء، ج ۵، ص ۳۰۰ و تهذیب الکمال، ج ۲۲، ص ۵). راویِ دفن شبانه طبق روایت عبدالرزاق، حسن بن محمد بن حنفیه است که مورد وثاقت کامل است. (سیر أعلام النبلاء، ج۴، ص ۱۳۰).

🔶️ به عنوان نتیجه از بررسی روایات اهل سنت می‌‌توان گفت: 🔰🔰🔰

⛔️👈 ​علت دفن شبانه حضرت زهرا(سلام الله علیها) این بوده که ابوبکر از مراسم تشییع و دفن فاطمه(سلام الله علیها) ) با خبر نشود و حضور پیدا نکند.

🔴👈 پیام اولیه این موضوع عدم رضایت و خشم فاطمه(سلام الله علیها) از اولی و دومی است